Zakończyła się pierwsza tura szkoleń dla nauczycieli przyrody, biologii i geografii ze szkół uczestniczących w projekcie Klimat w Szkołach Metropolii. Na spotkaniach omówiliśmy rozwiązania zielono-niebieskiej infrastruktury, która jest ważnym narzędziem w zakresie łagodzenia zmian klimatu i przystosowania się do ich skutków. Zaprezentowaliśmy specjalnie opracowane scenariusze zajęć lekcyjnych, które pomogą dydaktykom kreatywnie uczyć dzieci i młodzież jak przeciwdziałać efektom zmian klimatycznych.
 

_{Na zdjęciu: nauczyciele podczas szkolenia, fot. Konrad Kędzior}
 

Podczas szkoleń poznaliśmy jak nasi sąsiedzi i partnerzy projektu z Norwegii realizują inwestycje oraz projekty edukacyjne w zakresie retencji wody i ochrony bioróżnorodności. Ważnym elementem szkolenia był spacer z ekspertami, podczas którego uczestnicy szkolenia mogli zobaczyć ogrody deszczowe oraz zielone ściany z różnych gatunków roślin.

Rozwiązania oparte na przyrodzie lekarstwem na zmiany klimatu

Emisja gazów cieplarnianych jest tak duża, że zawodzą naturalne mechanizmy regulacji stanu naszej planety. Rosnące stężenie gazów cieplarnianych przekłada się na wzrost średnich temperatur powierzchni Ziemi oraz zmiany klimatu, których skutków w postaci ekstremalnych zjawisk pogodowych takich jak fale upałów, długotrwałe okresy suszy, silne wiatry, nawalne deszcze czy powodzie coraz dotkliwiej odczuwamy.

Jak sobie z tym poradzić?

Antidotum na zachodzące zmiany klimatu jest w przyrodzie. Zatrzymując wodę deszczową w niecce, sadząc odpowiednie rośliny w przydomowym ogródku lub na terenie szkoły korzystnie wpłyniemy na mikrolimat. Budując ogrody deszczowe czy sadząc pnącza, które zazielenią ściany wspieramy bioróżnorodność oraz wzmacniamy przyrodniczą równowagę. Zakładając kompostownik ograniczamy produkcję odpadów zamieniając je w kompost, który użyźnia glebę i poprawia jej strukturę, dzięki czemu zatrzymuje ona więcej cennej deszczówki oraz stanowi wartościowe podłoże dla rozwoju roślin.

To tylko kilka przykładów rozwiązań bazujących na przyrodzie, będących elementami błękitno - zielonej infrastruktury. W projekcie Klimat w szkołach metropolii omawiamy je szczegółowo i podkreślamy jak ważne jest łączenie tych elementów w większe systemy, otwarcie na współpracę oraz działanie zgodnie z hasłem “myśl globalnie, działaj lokalnie”.

Zagrajmy w zielone. Edukacja ekologiczna od najmłodszych lat.

Podczas szkoleń zaprezentowaliśmy rozwiązania zielono-niebieskiej infrastruktury, które wykorzystują potencjał roślin, gleby oraz wody deszczowej. Pozwalają one uodpornić się na skutki zmian klimatu, a docelowo łagodzić je i zatrzymać. Rozwiązania oparte na przyrodzie, które omawiamy w projekcie to: ogrody deszczowe w gruncie i skrzyni, niecki retencyjne, zielone ściany, kompostowniki. W ramach projektu infrastruktura ta powstanie na terenie 40 metropolitalnych szkół. Wraz z przygotowanymi materiałami dydaktycznymi stanowi ona praktyczne narzędzie do prowadzenia zajęć lekcyjnych poświęconych zagadnieniom zmian klimatu.

- Projekt „Klimat w szkołach metropolii”, który realizujemy z kilkudziesięcioma samorządami skupia się na nauce o klimacie. Dzięki funduszom norweskim budujemy w szkołach zielone ściany, niecki retencyjne, ogrody deszczowe, a dzięki wspólnym szkoleniom nauczyciele będą w oparciu o tą nową infrastrukturę prowadzili lekcje w naszych szkołach – mówi Michał Glaser, Prezes Zarządu OMGGS.
 

_{Relacja filmowa ze szkolenia, autor: Konrad Kędzior}
 

Plan zajęć dla nauczycieli

W czasie szkoleń zaprezentowane zostały gotowe scenariusze zajęć lekcyjnych z których będą mogli korzystać nauczyciele. Są one przeznaczone dla klas 4 i 5 szkoły podstawowej oraz 1 i 2 szkoły ponadpodstawowej, ale ze względu na elastyczną i kreatywną formułę mogą być również w miarę potrzeb wykorzystywane w innych klasach.

- Przybliżamy nauczycielom tematykę małej retencji: ogrody deszczowe w skrzyni, ogrody deszczowe w gruncie, niecki retencyjne, a także zielone ściany i kompostowniki. Bardzo nam zależy, żeby to był taki praktyczny wymiar wiedzy. Tak żeby inspirować i potem, żeby nauczyciele inspirowali swoich uczniów i zachęcali do realizacji – mówi Maja Skibińska, architektka krajobrazu z Pracowni Szelest, współautorka scenariuszy zajęć lekcyjnych. 

Aby urozmaicić prowadzenie lekcji przygotowany został pakiet materiałów dydaktycznych. W załącznikach do scenariuszy znajdziemy prezentacje multimedialne, tablice edukacyjne, karty pracy, plansze, quizy, gry, inspiracje oraz inne pomoce dydaktyczne.

SCENARIUSZE DO POBRANIA

Kreatywne pomysły nauczycieli, czyli jak można wykorzystać scenariusze

Zaprezentowane scenariusze zajęć lekcyjnych przypadły nauczycielom do gustu. Są zrozumiałe i czytelne. Można do nich podchodzić elastyczne, wykorzystując wybrane ich elementy. To również świetny materiał do realizacji na Dzień Ziemi, Dzień Wody czy Dzień Bioróżnorodności. Okazją do poruszania tematyki zmian klimatycznych mogą być godziny wychowawcze, zastępstwa czy zajęcia kółek przyrodniczych. Zaprezentowane gry czy eksperymenty pozwalają na interaktywną naukę, co stanowi dla uczniów dużą wartość dodaną.
 

_{Na zdjęciu: nauczyciele podczas wizyty studyjnej, fot. Konrad Kędzior}

Przykłady zielono-niebieskiej infrastruktury

W drugiej części szkolenia odbyła się wizyta terenowa, podczas której nauczyciele zobaczyli gdańskie przykłady zielonych ścian, czy ogrodów deszczowych, których realizatorem jest partner merytoryczny projektu spółka Gdańskie Wody.

Ekologiczny wymiar szkolenia

Organizując szkolenia dużą wagę przykładamy, by w każdym aspekcie miały one ekologiczny charakter. Ograniczamy ilość wydruków, wykorzystujemy certyfikowany papier ekologiczny, pokazujemy gdzie znajdują się pliki w wersji elektronicznej. Podczas warsztatów podajemy posiłek wegański, ograniczając ślad węglowy.

Druga tura szkoleń dla nauczycieli biorących udział w projekcie odbędzie się w dniach 27-28 marca br.

Projekt “Klimat w Szkołach Metropolii” jest realizowany w ramach programu Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu. Dofinansowanie pochodzi ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 oraz budżetu państwa.